UYUŞTURUCU MADDE KULLANMA SUÇU (TCK 191)

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunu Uyuşturucu Madde Ticareti Suçundan Ayıran Başlıca Kıstaslar

• Bu iki suçun ayrımındaki en önemli kıstas; uyuşturucu ve uyarıcı maddenin miktarıdır. Şöyle ki; yüksek yargı kararlarında, kişisel ihtiyaç sınırını aşacak miktarda uyuşturucu madde yakalanması, uyuşturucu maddenin kişisel kullanım amacı dışında bulundurulduğunun göstergesidir. Kişisel ihtiyaç sınırını aşacak miktarda uyuşturucu yakalanması durumunda uyuşturucu madde ticareti suçu yargılama konusu olacaktır. Kişisel ihtiyaç miktarı belirlenirken, kişinin fiziksel ve ruhsal sağlık durumu, uyuşturucunun cinsi ve vücuda etkisi, ne kadar süredir uyuşturucu kullanıyor olduğu gibi hususlar göz önüne alınır.
• Diğer bir kıstas; elindeki uyuşturucu maddeyi başkasına satma ya da tedarik etmeye yönelik herhangi bir davranışının bulunup bulunmadığıdır. Sanık veya şüpheliden uyuşturucu madde satın aldığını söyleyen tanık veya başkaca sanık beyanı varsa, burada yine uyuşturucu madde ticareti suçu yargılama konusu olacaktır.
• Önemli kıstaslardan bir diğeri; uyuşturucu veya uyarıcı maddenin sanık tarafından bulundurulduğu yerin niteliğidir. Yer itibariyle uyuşturucu maddenin kullanım için mi yoksa ticaret için mi bulundurulduğu hususu önem arz etmektedir. Genel olarak kişisel ihtiyacı için uyuşturucu madde bulunduran kimse, bunu her zaman kolaylıkla ulaşabileceği bir yerde bulundurur (Örneğin, ev, işyeri vb.). Uyuşturucu maddenin kolayca ulaşılamayacak bir yerde (örneğin depo, virane vb.) gizlenmiş olması durumunda uyuşturucu madde ticareti suçu yargılama konusu olacaktır.
• Başlıca kıstaslardan sonuncusu ise; uyuşturucu veya uyarıcı maddenin bulunduruluş şeklidir. Uyuşturucu maddenin çok sayıda ve özenli olarak hazırlanmış paketler halinde bulunması, her paketin içine hassas biçimde yapılan tartı sonucu aynı miktarda uyuşturucu madde konulmuş olması, uyuşturucu maddenin ele geçirildiği yer veya yakınında hassas terazi ve paketlemede kullanılan ambalaj malzemelerinin yakalanması gibi durumlarda da yine uyuşturucu madde ticareti suçu yargılama konusu olacaktır.

Uyuşturucu Madde Kullanma veya Bulundurma Suçunun Cezası

         Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunun; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına 200 metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. Yani, bu halde suçun cezası 3 yıldan 7,5 yıla kadar hapis cezasıdır.

Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçunda Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi

         Uyuşturucu madde kullanma suçu nedeniyle başlatılan soruşturma neticesinde, toplanan delillerle kamu davası açmak için yeterli şüphe olduğunu tespit eden Cumhuriyet savcısı şüpheli hakkında 5 yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verir. Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmaması veya yasakları ihlal etmesi halinde hangi sonuçların doğacağı konusunda uyarır.

Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir.

Kişinin, erteleme süresi zarfında; a-) kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi, b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması, c-) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması hallerinde erteleme kararı kaldırılarak kamu davası açılır.

Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, dördüncü fıkra uyarınca ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz.

Uyuşturucu Kullanma Suçunda Denetimli Serbestlik ve İhlali

         Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmesinden sonra denetimli serbestlik süreci başlayacaktır. Bu süreçte Cumhuriyet savcısı, şüpheli hakkında verilen 5 yıl süreli kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararını ve şüpheliye yüklenen yükümlülükleri şüpheliye tebliğ eder. Soruşturma dosyası takibin yapılması için Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğüne gönderilir. Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğü de şüpheliye tebligat çıkartarak tebliğden itibaren 10 gün içinde şube müdürlüğüne başvurarak denetim programına katılmasını ister. Şüphelinin 10 gün içinde Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğü’ne başvurması bir zorunluluktur. Şüpheli 10 günlük yasal süresi içinde Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğüne başvurmadığı takdirde hakkında denetimli serbestlik programına uymadığına dair tutanak düzenlenip dosya tekrar savcılığa gönderilmektedir. Cumhuriyet savcısı da tebligata rağmen denetime uyulmadığı gerekçesiyle şüpheli hakkında bir iddianame düzenleyerek kamu davası açmaktadır.

Şüpheli, 10 günlük süre içerisinde başvurarak denetimli serbestlik programı başladıktan sonra 2 kez programı ihlal ettiği takdirde, denetim serbestlik dosyası ihlalden dolayı kapatılıp savcılığa gönderilmektedir.

Şüpheli erteleme süresi zarfında denetimli serbestlik yükümlülüklerine aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.

Denetimli serbestlik yükümlülükleri ihlal edildiği takdirde, mahkemece duruşma açılır. Mahkeme, daha önce savunması alınmış olmak koşuluyla sanığa, “tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine uymadığının iddia edilmesi nedeniyle, duruşmaya gelip bu konuda beyanda bulunması veya diyeceklerini duruşma gününe kadar yazılı olarak bildirmesi gerektiği, mazeretsiz olarak duruşmaya gelmediği ve diyeceklerini yazılı olarak bildirmediği takdirde tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uymadığı kabul edilerek, cezaya hükmolunabileceği” uyarısını içeren davetiye tebliğ eder. Sanık davetiye tebliğine rağmen duruşmaya gelmez veya diyeceklerini yazılı olarak da bildirmez ise, mahkeme, sanığın yokluğunda hüküm verebilecektir.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunda Lehe Hükümlerden Faydalanma

Lehe hükümlerden hükmün açıklanmasının geri bırakılması(HAGB); sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Uyuşturucu madde kullanma suçu nedeniyle, kamu davası açıldıktan sonra yapılan yargılama neticesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilebilir. Bu kararın verilmesi durumunda sanık denetim süresini kanuni şartlara uygun bir şekilde geçirirse verilecek ceza açıklanmayıp tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkacaktır.

Lehe hükümlerden cezanın ertelenmesi; mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Uyuşturucu madde kullanma suçunun hapis cezası ertelenebilir.

Lehe hükümlerden cezanın adli para cezasına çevrilmesi; işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Uyuşturucu madde kullanma suçu, adli para cezasına çevrilmeye elverişli suçlardan değildir.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunda Etkin pişmanlık (TCK 192)

Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.

Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunda Zamanaşımı ve Şikayet

Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak suçu, takibi şikayete bağlı suçlardan değildir. Bu nedenle, suçun takibi için herhangi bir şikayet süresi yoktur. Suç, dava zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturma ve kovuşturma konusu yapılabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde ceza davası kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise davanın düşmesine yol açan bir ceza hukuku kurumudur. Dava zamanaşımı davanın ne zamana kadar açılabileceğini belirlemektedir. Zamanaşımı süresi geçtikten sonra davanın açılma imkanı kalmayacaktır. Uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçu için dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

    Uyuşturucu Madde Kullanma veya Bulundurma Suçunda Görevli Mahkeme

Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçu ile ilgili yargılama yapma görev ve yetkisi, suça karşılık olarak kanunda belirlenen cezanın alt sınırı itibariyle Asliye Ceza Mahkemesindedir.

                             Konu hakkında daha detaylı bilgi almak için sitemizdeki telefon numaralarından tarafımıza ulaşabilirsiniz.