Yükseköğretim kurumlarında ve işletmelerde yapılacak mesleki eğitime ilişkin esaslar, 3308 Sayılı Meslek Eğitim Kanunu’nun 1. maddesinde belirtildiği üzere bu kanunla düzenlenmiştir. Staj ücreti alacağı davası olarak adlandırılan bu alacak davasının hukuki dayanağı ise yine 3308 Sayılı Meslek Eğitim Kanunu’nun “Ücret ve Sosyal Güvenlik” başlıklı 25. maddesidir.
Bu madde ile aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücretin alt sınırı belirlenmiştir. Emredici bir hukuk kuralı olan bu maddeye tüm işletmeler uymak zorunda olup, staj ücretlerini eksiksiz olarak ödemekle yükümlüdürler.
Staj ücreti alacağı davalarında zamanaşımı süresi beş (5) yıldır. Bu süre, her bir ücret ayının üzerinden beş yıl geçmesiyle birlikte dolmakta ve o aya ait alacak zamanaşımına uğramaktadır.
Örneğin, 2014 yılı Mayıs ayına ait staj ücreti alacağı, 2019 yılı Mayıs ayından itibaren zamanaşımına uğrayacak ve artık talep edilemeyecektir. Bu nedenle, hak kaybına uğramamak için staj ücretlerinin beş yıllık süre dolmadan talep edilmesi gerekmektedir.
Uygulamada bazı kurumların staj ücretini ödememek adına öğrencilere ücretsiz staj yapılacağına dair sözleşme imzalattıkları bilinmektedir. Ancak bu tür sözleşmeler hukuken geçersizdir ve bağlayıcılığı yoktur.
Anayasa’nın 18. maddesi uyarınca angarya yasaktır. Kanunun emredici hükmü varken, hiçbir ücret almadan çalışılacağına dair yapılan sözleşmeler angarya niteliğinde sayılır ve Anayasa’ya aykırıdır.
Ayrıca, staj başlamadan önce imzalanan bu sözleşmeler ibraname niteliğindedir. Türk Borçlar Kanunu’nda ibranameler sıkı şekil şartlarına bağlanmış olup, iş ilişkisinin sona ermesinden itibaren 30 gün geçmeden yapılan ibranameler geçerli değildir. Dolayısıyla stajyerlerden alınan, “ücret talep etmeyeceğine” veya “tüm haklarından feragat ettiğine” dair ibareler içeren sözleşmeler de hukuken hükümsüzdür.
Stajyer öğrencilere ödenecek asgari miktar, 3308 Sayılı Meslek Eğitim Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre:
2019 yılı için örnek verilirse; net asgari ücret 2.020 TL’dir. Bu durumda, 20’den fazla çalışanı olan iş yerlerinde stajyer öğrenciye en az 606 TL ödenmelidir. Ayrıca staj ücretleri her türlü vergiden muaftır, bu nedenle ücretlerden herhangi bir kesinti yapılmaz.
Staj yapılan kurumun kamu veya özel kurum olması açısından 3308 Sayılı Meslek Eğitim Kanunu kapsamında herhangi bir fark bulunmamaktadır. Kanun gereği, her iki kurumda da staj yapan öğrenciler aynı şekilde staj ücreti alacağı hakkına sahiptir.
Stajın bir kısmı kamu kurumunda, bir kısmı özel sektörde yapılmış olsa bile, öğrencinin ücret talep hakkı devam eder. Öğrenci, bu alacağını kanuni yollara başvurarak talep edebilir.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi – 3. Hukuk Dairesi
Esas: 2017/1299
Karar: 2017/1406
Tarih: 25.12.2017
Mahkeme kararında, 3308 Sayılı Meslek Eğitim Kanunu kapsamında staj yapan öğrencilerin ücret hakkının açıkça düzenlendiği belirtilmiştir. Karara göre, stajyer öğrenciye ödenecek ücretin belirlenebilmesi için öğrencinin devam durumu ve işletmedeki personel sayısı dikkate alınmalıdır.
Ayrıca, öğrenci açık lise öğrencisi olsa dahi, ortaöğretim kurumları yönetmeliği gereğince örgün eğitim öğrencileriyle aynı statüde kabul edilmiştir. Bu nedenle, bu öğrenciler de staj ücretine hak kazanır.
Mahkeme sonucunda, davalı tarafın istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş ve stajyer öğrencilerin staj ücretlerini, staj yaptıkları işletmeden talep edebilecekleri hükme bağlanmıştır.
Bu karar, tüm staj ücreti alacağı davaları için emsal niteliği taşımaktadır.
© 2025 Demir Hukuk & Arabuluculuk Bürosu. Designed by | OXIT
